Foreks – Başlıca gelişmiş ekonomilerdeki keskin iyileşmeye rağmen, 2023 yılında dünya GSYH’sının karbonsuzlaştırma hızının artırılmasında çok az ilerleme kaydedilmiştir.
Fitch Ratings’in son ekonomi gösterge tablosunda vurgulandığı üzere, gelişmekte olan piyasalar toplamda GSYH’nin karbon yoğunluğunda herhangi bir azalma sağlayamazken, dünya enerji tüketimindeki payları artmıştır. Dünya CO2 emisyonları, %2,9’luk dünya GSYH büyümesine kıyasla %1,8 oranında artmıştır. Emisyonların GSYH’ye oranı %1’in biraz üzerinde düşerek, önceki 25 yılın ortalama yıllık düşüşü ile büyük ölçüde uyumlu ve 2050’ye kadar net sıfıra ulaşmak için 2020-2030’da gereken yıllık %8’lik düşüşün büyük ölçüde gerisinde kaldı. Bu ilerleme eksikliği, CO2/GSYH oranının %6 düştüğü gelişmiş ekonomilerin karbonsuzlaşma hızındaki etkileyici kazanımlara rağmen gerçekleşti. Fitch10 gelişmiş ekonomilerin (DM10) CO2 emisyonları %4,2 oranında düşerken, GSYH %1,8 oranında büyümüştür.
Fitch Ratings, küresel ekonominin karbonsuzlaştırılmasının çok yavaş ilerlediği ve büyük gelişmiş ekonomiler arasında iyileşme kaydedilirken, gelişmekte olan piyasaların azaltım yapamadığı uyarısında bulundu.
Raporda, dünya CO2 emisyonlarının geçen yıl %1,8 arttığı, buna karşılık dünya gayri safi yurtiçi hasılasının %2,9 büyüdüğü belirtildi.
Fitch’in rapora ilişkin yaptığı açıklama şöyle:
“DM10 emisyonları 1970 yılından bu yana en düşük seviyesine gerilemiştir. Bu iyileşmenin büyük bir kısmı GSYH’nin enerji verimliliğindeki kazanımlardan kaynaklanmakla birlikte, enerji tüketiminin karbon yoğunluğunun azaltılmasında da istikrarlı bir ilerleme kaydedilmiştir. Ancak gelişmekte olan piyasalar bir bütün olarak karbonsuzlaştırma konusunda herhangi bir ilerleme kaydedememiş ve Fitch ‘EM10’un hem CO2 emisyonları hem de GSYH’si geçen yıl %4,7 oranında artmıştır.
Ne enerji verimliliği ne de enerjinin karbon yoğunluğu, son on yılın en kötü performansı olarak herhangi bir gelişme göstermedi. Gelişmekte olan piyasalarda karbonsuzlaştırma konusunda ilerleme kaydedilmemesi, daha hızlı GSYH büyümesi ve küresel enerji tüketimindeki artan payları göz önüne alındığında özellikle endişe vericidir. Enerjinin karbon yoğunluğu (CO2/enerji tüketimi) gelişmekte olan piyasalarda gelişmiş ekonomilere kıyasla çok daha yüksektir; EM10’un küresel enerji tüketimindeki payı 2000 yılından bu yana 25 puan artarak 2023 yılında %64’e yükselmiştir. Gelişmekte olan piyasaların kötü performansının nedenlerinden biri, özellikle Çin hariç gelişmekte olan piyasalarda temiz enerji projelerine yeterince yatırım yapılmamasıdır. Küresel temiz enerji yatırımlarındaki son dönemdeki büyümenin çoğu gelişmiş ekonomilerde ve Çin’de gerçekleşmiştir”
